Μαρία Ρουκά, σοπράνο, καθηγήτρια φωνητικής

 

“Το πάθος κάνει τη διαφορά”

 

Η Μαρία Ρουκά είναι λυρική τραγουδίστρια, γνωστή στο φιλόμουσο κοινό  από τις συμμετοχές της σε παραγωγές όπερας,μιούζικαλ , ρεσιτάλ, συναυλίες, («La Traviata», «Βαφτιστικός», «Carmen», «Μιούζικαλ της Πεντάρας», «Ο Μαγικός Αυλός», «Σιωπή, ο βασιλιάς ακούει» ,  «Νόρμα»,  «Οι γάμοι του Φίγκαρο» κ. ά. ). 

Ταυτόχρονα είναι καθηγήτρια μονωδίας στο Δημοτικό Ωδείο Λάρισας κάθως και σε άλλες μουσικές σχολές και ωδεία της Θεσσαλίας. Σπουδασμένη σε Ελλάδα και εξωτερικό, αν κι έχει όλο το “πακέτο”, φωνή, εμφάνιση, ρεπερτόριο, γνώσεις κλπ., παρέμεινε στη Λάρισα για να προσφέρει με όλες της τις δυνάμεις στα πολιτιστικά δρώμενα του τόπου της.

Αγαπάει τη σκηνή, αλλά πιο πολύ αγαπάει την τάξη. Δεν υπάρχει τίποτα πιο μαγικό, υποστηρίζει, από την καθοδήγηση του μαθητή.

Εμείς πάντως, μαγευόμαστε από τα παιδιά της σε συναυλίες όπως αυτές που θα παρακολουθήσουμε στις 16 και στις 29 Μαρτίου αλλά κι από την ίδια.

Θα την απολαύσουμε σύντομα σε όπερα που θα ανέβει στα τέλη Φεβρουαρίου αλλά και στη συναυλία  με τζαζ άρωμα (η τζαζ είναι η άλλη μεγάλη της αγάπη)  και  τίτλο ”Με πάθος”,  όπου θα συμπράξει με τον  Απόστολο Αλεξίου.

Το θέμα είναι πως η Μαρία Ρουκά δεν πρόκειται να μας αφήσει… ήσυχους. Δεν πρόκειται να μας αφήσει να βαρεθούμε! Γιατί ό,τι κάνει το κάνει με πάθος. Κι όπως λέει η ίδια, “το πάθος κάνει τη διαφορά”.

 

 

 

 

Μεγάλο σχολείο το Δημοτικό Ωδείο Λάρισας.

Αναμφισβήτητα! Η Λάρισα και το Δημοτικό Ωδείο έχουν μια τεράστια παράδοση όσον αφορά στη μουσική γενικά και ειδικά στη φωνητική μουσική. Στη μεγάλη λίστα των λυρικών τραγουδιστών υπάρχουν ονόματα που λάμπουν στο μουσικό στερέωμα, ακόμη και διεθνώς, όπως της Μυρτώς Παπαθανασίου, της Μυρσίνης Μαργαρίτη,της Θεοδώρας Μπάκα και πολλών άλλων, και για μια περιφερειακή πόλη, το γεγονός αυτό θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως άθλος. Επίσης, το να έχουμε μαθητές που έχουν αξιόλογες προοπτικές και αγαπούν το κλασικό τραγούδι. Μαθητές σήμερα, αστέρια αύριο!

 

Όμως κι εσείς, είστε ένας απ’ αυτούς. Πριν γίνετε μια καταξιωμένη τραγουδίστρια και καθηγήτρια, ήσασταν μαθήτρια του ΔΩΛ.

Μα το Δημοτικό Ωδείο το νιώθω σαν το σπίτι μου. Ήταν όταν ήμουν παιδί, είναι σήμερα, κι ελπίζω να είναι για πολλά χρόνια ακόμη.

 

Ξέρω πόσο αγαπάτε την τάξη σας αλλά στη σκηνή συμβαίνουν μαγικά πράγματα. Ποιος είναι τελικά ο φυσικός σας χώρος, αυτός που αγαπάτε περισσότερο;

Αχ, αν με ρωτάτε αν λατρεύω να είμαι στη σκηνή ως σοπράνο ή στην τάξη δασκάλα, θα σας πω την αλήθεια. Η μαγεία της καθοδήγησης του μαθητή, μέσω της πραγματικά επίπονης εκπαιδευτικής διαδικασίας της φωνητικής, είναι ένα θείο δώρο. Που δεν συγκρίνεται με τίποτα. Γιατί δεν του μαθαίνεις μόνο να τραγουδάει, του μαθαίνεις κι ένα σωρό άλλα πράγματα που είναι καθοριστικά για την προσωπικότητά του κι εν τέλει για τη ζωή του. Μαζί με τη φωνή του, καλλιεργείς και την ψυχή του. Επεμβαίνεις στον τρόπο σκέψης του. Αυτό είναι μια τεράστια ευθύνη, πολύ δύσκολη δουλειά, ευαίσθητη και πολύπλοκη, γιατί ο καθένας είναι διαφορετικός, έχει άλλες ανάγκες, άλλες δεξιότητες… κι εσύ πρέπει να τις ανακαλύψεις και να τις χρησιμοποιήσεις, έτσι ώστε να έχεις το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα σε κάθε επίπεδο. Πρέπει επίσης, να τον εμπνεύσεις. Να τον κάνεις να σε εμπιστευτεί, να εμπιστευτεί τον εαυτό του και να μεταμορφωθεί. Γι’ αυτούς και άλλους χίλιους λόγους, όσο μαγική κι αν είναι η σκηνή, όσο κι αν την αγαπάω, προτιμώ την τάξη. Δε μπορώ να σου περιγράψω ούτε τη συγκίνηση ούτε την περηφάνια που νιώθω όταν ένας μαθητής μου εξελίσσεται.

 

Ναι, αλλά συνήθως οι καλλιτέχνες ενδιαφέρονται πρωτίστως για τη δική τους καριέρα.

Όσοι δεν είναι και δάσκαλοι. Αυτοί που είναι και δάσκαλοι, δε μπορούν να αποποιηθούν τον παιδαγωγικό τους ρόλο για ένα… ρόλο.

 

Και τι κάνει ένας καθηγητής φωνητικής;

Ο γενικός στόχος είναι να δώσει τα εφόδια για να αποκτήσουν την τεχνική που θα τους εξασφαλίσει τη φωνητική τους υγεία. Από κει και πέρα έρχεται και το καλλιτεχνικό κομμάτι.

 

Επειδή είστε εκτός από καλλιτέχνης και δασκάλα, μείνατε εδώ; Γιατί με τα δικά σας προσόντα, κανονικά θα έπρεπε να είχατε φύγει.

Και τότε ποιος θα έμενε; Όχι, έμεινα επειδή πιστεύω πως ό,τι ονειρεύομαι μπορώ να το κάνω κι εδώ. Θέλω να το κάνω εδώ. Γιατί να μη γίνει το ΔΩΛ ένα εξειδικευμένο κέντρο φωνητικής κατάρτισης και να έρχονται από αλλού εδώ; Η καλλιτεχνική καρδιά της Λάρισας και της Θεσσαλίας χτυπά δυνατά και μπορούμε να την κάνουμε να χτυπήσει δυνατότερα. Δε μπορούν να συμβαίνουν όλα στην Αθήνα και σε μερικές ακόμη ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Στην Ευρώπη συμβαίνουν και σε περιφερειακές πόλεις. Έτσι πρέπει να γίνει και στη χώρα μας. Έχουμε Συμφωνική Ορχήστρα, εξαιρετικές χορωδίες, αξιόλογα μουσικά σύνολα, ανεβαίνουν όπερες, οπερέτες, μιούζικαλ. Μπορεί να ακούγεται ρομαντικό ή ακατόρθωτο, αλλά εμείς που παραμένουμε θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε για το καλύτερο.

 

Ετοιμάζετε κάτι αυτό τον καιρό;

Ετοιμάζουμε πολλά. Όπερα για παράδειγμα. Αλλά δε μπορώ να σας πω περισσότερες λεπτομέρειες προς το παρόν. Θα μάθετε σε λίγες μέρες.  Μπορώ να σας πω όμως, ότι στις 16 Μαρτίου θα δοθεί η μαθητική συναυλία της τάξης σύγχρονου και jazz, για τις 29 Μαρτίου δουλεύουμε με πολύ ενθουσιασμό για την εκδήλωση με τίτλο “A night at the opera” με συμμετοχή των μονωδών της τάξης μου όπου δε θα ακούσετε απλώς κάποιες άριες, αλλά θα δείτε και θα ακούσετε ολόκληρες σκηνές από όπερες. Η διδασκαλία των μονωδών, η σκηνοθεσία και τα κείμενα θα είναι δικά μου, τα κοστούμια της Ελένης Ψύρρα και στο πιάνο ο μαέστρος Χρήστος Κτιστάκης. Μετά έρχεται η συναυλία ”Σας αρέσει η jazz;”στις 8 Απριλίου στην οποία θα συμπράξω με τον  Απόστολο Αλεξίου.

 

Τι ωραία… Πόσο μεγάλη τύχη για το λαρισαϊκό κοινό. Η Λάρισα έχει καλό κοινό;

Έχει ένα κοινό εκπαιδευμένο, με απαιτήσεις και επιθυμίες. Και αυτό το οφείλει σε όλη αυτή τη δραστηριότητα. Νομίζω πως αυτά λειτουργούν ως συγκοινωνούντα δοχεία. Το κοινό το δημιουργείς από τη μια και από την άλλη κι αυτό σε αγκαλιάζει, όταν ό,τι παρουσιάζεις το κάνεις με συνέπεια, αγάπη, μεράκι. Αλλιώς σου γυρίζει την πλάτη. Όσον αφορά στην τέχνη, η άποψή μου είναι πως δε χρειάζεται τίποτε άλλο από ανοιχτή καρδιά. Την τέχνη, είτε είναι μουσική, θέατρο, χορός, ζωγραφική κλπ την απολαμβάνεις με την καρδιά. Γι’ αυτό όταν συμβαίνουν όμορφα πράγματα, το κοινό μεγαλώνει.

 

Υπάρχει καλό υλικό στην τάξη;

Είναι υπέροχο αυτό που συμβαίνει. Με εκπλήσσουν συνεχώς ευχάριστα. Υπάρχουν μαθητές που ούτε καν τους περνάει από το μυαλό τι δυνατότητες έχουν! Είναι κάποιοι που έρχονται για σύγχρονο ή έντεχνο τραγούδι και διαπιστώνω ότι μπορούν άνετα να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του κλασικού ή του μιούζικαλ. Ναι, υπάρχουν πολλά ταλέντα. Αν και να σου πω την αλήθεια, δεν πιστεύω στη λέξη ταλέντο. Δε φτάνει να θες να τραγουδήσεις. Αλλά πόσο το θες! Πρέπει να το θες πολύ. Κι άμα το θες πολύ…

 

Άρα μετράει πόσο πάθος έχει κάποιος;

Αυτό ακριβώς. Τη διαφορά την κάνει το πάθος. Για άλλους ο δρόμος μπορεί να είναι πιο εύκολος, για κάποιους πιο δύσκολους. Θα φτάσει αυτός που έχει το περισσότερο πάθος!

 

Η φωνή είναι ένα όργανο, πολύ γοητευτικό.

Και πολύ ευάλωτο ξέρετε. Πρέπει να το σεβαστείς. Μπορείτε να φανταστείτε πόσο δύσκολο είναι να εκπαιδεύσεις μια φωνή, όταν αυτός που την έχει, την… παίρνει μαζί του. Με αυτή μιλάει, γελάει, κλαίει. Είναι κάτι ζωντανό, ευπαθές, εύθραυστο. Δε μπορείς να την κλείσεις σε μια θήκη και να την βρεις άθικτη στο επόμενο μάθημα. Ούτε αν σπάσει μια χορδή μπορείς να την αντικαταστήσεις. Γι’ αυτό στην ομάδα μου έχω εξειδικευμένους συνεργάτες, φυσιολόγους, φωνίατρους, καθηγητές λαρυγγολογίας, πνευμονολόγους.

 

Γι’ αυτό και στην τάξη δεν έχετε παιδιά;

Η εκπαίδευση της φωνής μπορεί να γίνει από μια ηλικία και μετά. Σίγουρα μετά τα δεκαέξι για έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία της μεταφώνησης. Είναι πολύ απαιτητικό το τραγούδι, πρέπει να έχεις ωριμάσει πριν αποφασίσεις να ασχοληθείς. Όμως από κει και πέρα, δεν υπάρχει όριο ηλικίας. Έχω μεγάλους μαθητές, γιατί δεν απευθυνόμαστε μόνο σε τραγουδιστές. Ανάγκη για βελτίωση της φωνής έχουμε όλοι. Έχουν οι ηθοποιοί, καθηγητές, δημοσιογράφοι… (γέλια). Στην τάξη μου δεν προσπαθώ μόνο να τους οδηγώ στη σκηνή, αλλά να έχουν για χρόνια μια καλή φωνητική υγεία.

 

Διδάσκετε και καταπολέμηση του φόβου της σκηνής;

Ναι, είναι το stage fright. Υπάρχουν τεχνικές και μικρά μυστικά, αλλά νομίζω πως ο καλύτερος τρόπος για να ξεπεράσεις το φόβο της σκηνής, δηλαδή το φόβο της έκθεσης του εαυτού σου, είναι να εκτίθεσαι συχνά!

 

Για όλα αυτά χρειάζεται να ακολουθείτε έναν συγκεκριμένο τρόπο ζωής, με κανόνες και στερήσεις;

Δε θα το ‘λεγα. Η καλύτερη συνταγή για μένα είναι το μέτρο. Ούτε να ζεις μέσα σε γυάλα αλλά ούτε να το παρατραβάς. Κι αυτό δεν ισχύει μόνο για τους καλλιτέχνες. Νομίζω πως ισχύει γενικότερα. Όλοι χρειάζεται να κάνουμε ίσως κάποιες θυσίες, αλλά όχι κάτι τραγικό. Κι εσείς, αν ξενυχτήσετε απόψε, το πρωί δεν θα “ακούγεστε” στο ραδιόφωνο. Αυτό δε σημαίνει πως πρέπει να πάτε για ύπνο με τις… κότες! (γέλια). Να ακούς τον εαυτό σου είναι το κλειδί, τις ανάγκες σου, τις ευαισθησίες σου. Κι όλα θα πάνε καλά!

 

Ευχαριστούμε πολύ. 

Εγώ σας ευχαριστώ